Nhiều doanh nghiệp Việt đang phải đối đầu với sự cạnh tranh thương hiệu không lành mạnh. Nhưng kiểu nhân viên cũ “chôm” công nghệ, bí quyết công ty ra ở riêng và hình thành nên một thương hiệu, sản phẩm na ná đã và đang ảnh hưởng không nhỏ cho những doanh nghiệp chân chính, ảnh hưởng không nhỏ đến lợi ích người tiêu dùng.
Nói về vấn đề pháp lý bảo vệ thương hiệu, Tiến sĩ Võ Đại Lược nhận định: Tất cả các quốc gia có những thương hiệu mạnh đều có thể chế – gồm luật pháp, bộ máy nhà nước, phương thức điều hành – rất tốt. Còn các chính sách, cách quản lý của Việt Nam hiện nay đang dung dưỡng cho những doanh nghiệp làm ăn chụp giật, làm nản lòng những doanh nhân có ý chí xây dựng những thương hiệu mạnh. Mối quan hệ giữa nhà nước – doanh nghiệp – người tiêu dùng hiện nay lại được nhắc tới như một “giải pháp” tối ưu?
Không hiếm ví dụ về việc nhân viên ở những doanh nghiệp, những công ty lớn, sau một thời gian tích lũy được một số bí quyết, công nghệ của công ty đã dứt áo ra đi “ra đi”, tạo ra những sản phẩm mới cạnh tranh với thương hiệu cũ. Chuyện sẽ chẳng có gì đáng nói, nếu những sản phẩm đi sau này được phát triển một cách lành mạnh, công khai, vì lợi ích của người tiêu dùng và được sự bảo trợ của pháp luật, nhà nước. Thế nhưng, trên thực tế, không ít trong số ấy chỉ phát triển mang tính chộp giật, sản phẩm “giông giống” như sản phẩm cũ, nhãn hiệu “giông giống” như thương hiệu cũ nhưng chất lượng thì kém hơn rất nhiều. Lý do của sự giật lùi này là vì sự chụp giật, tích lũy chưa đủ độ và hơn nữa là thiếu vốn, thiếu đầu tư bài bản.
Đơn cử như trong lĩnh vực sản xuất vữa khô công nghiệp ở Việt Nam, thương hiệu vữa khô Mova được xây dựng và sản xuất trên dây chuyền hiện đại, công suất lớn của CHLB Đức, sử dụng công nghệ nano, tạo ra những dòng sản phẩm đóng bao, trộn sẵn cao cấp với nhiều ưu điểm vượt trội, đáp ứng được những yêu cầu khắt khe của người tiêu dùng. Nhưng bên cạnh dòng vữa khô công nghiệp “chính thống” này, có những sản phẩm cũng được gọi là vữa khô công nghiệp, được đóng bao trộn sẵn nhưng thực tế lại được sản xuất thủ công với công suất nhỏ.
Ưu điểm chính của dòng vữa khô trộn sẵn như Mova là sự “khép kín, không phế thải, cát được sàng lọc sấy ở nhiệt độ cao và loại bỏ mọi tạp chất…”. Thế nhưng, những doanh nghiệp “ăn theo” đã không đáp ứng được yêu cầu công nghiệp đó. Sự công nghiệp nửa vời được xây dựng với chi phí thấp và dây chuyền công nghệ nửa vời chỉ có thể tạo ra sản phẩm có hình thức giống nhau nhưng chất lượng sẽ kém hơn nhiều.
Để góp phần loại bỏ những sản phẩm thương hiệu ăn theo này. Người tiêu dùng cần thông thái, kiểm chứng lại thông tin. Theo đó, nếu cần có thể đòi hỏi nhà sản xuất cung cấp cụ thể về dây chuyền công nghệ, thậm chí mục sở thị nhà máy. Bởi trăm nghe không bằng một thấy, và không tin vào sự hiện đại… trên giấy! Thêm vào đó, để chứng minh nhà sản xuất đủ năng lực cũng cần thông qua hồ sơ năng lực, không thể có doanh nghiệp lớn mạnh mà chỉ dựa trên nguồn vốn eo hẹp, mới thành lập. Ở lĩnh vực vữa khô trộn sẵn và các dòng keo dán gạch, miết mạch, các doanh nghiệp xây tìm hiểu kỹ gồm những đơn vị nào, sau khi có thông tin thì đối chiếu, so sánh để tìm ra đơn vị mạnh, có năng lực nhất, chất lượng sản phẩm, dịch vụ cao nhất.
Bên cạnh người tiêu dùng, các cơ quan quản lý cũng cần có biện pháp hữu hiệu để bảo vệ chính đáng cho thương hiệu. Ông Lê Phước Vũ – Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Hoa Sen từng nêu ý kiến: “Các DN làm ăn chân chính hiện đang phải cạnh tranh với các DN làm ăn chụp giật, lừa người tiêu dùng. Hiện tượng này đã trở thành phổ biến, nhưng các cơ quan nhà nước bó tay. Cứ như thế khó có thể tạo ra được những thương hiệu mạnh.”
Cũng chia sẻ với nhận định này, bà Phạm Thị Lan Anh, Chủ tịch HĐQT A&P Group cho rằng, một thương hiệu muốn phát triển dài hơi chỉ có thể được xây dựng bằng cách làm ăn đàng hoàng, luôn đặt chất lượng sản phẩm và quyền lợi của khách hàng lên trên hết. Nhưng muốn làm được điều đó, doanh nghiệp cũng cần có sự ủng hộ của các cơ quan quản lý nhà nước với những chính sách bảo hộ thương hiệu cụ thể và chặt chẽ. Đồng thời, người tiêu dùng cũng cần là những nhà tiêu dùng thông thái, nên tìm hiểu cẩn thận để lựa chọn chính xác sản phẩm mình cần với chất lượng đảm bảo nhất.
Và trong khi các doanh nghiệp gần như phải “đơn thương độc mã” trong “sự nghiệp” tự bảo vệ thương hiệu của mình thì thêm một vấn đề quan trọng được đặt ra – đó là…. lòng trung thành của nhân viên. Tưởng như chẳng có gì liên quan nhưng thực ra đây lại là một trong những vấn đề nòng cốt. Bởi, như trên đã nói, thực tế cũng đã chứng minh, nhiều sản phẩm “nhái” được làm bởi chính các nhân viên cũ (đã nghỉ việc) của thương hiệu bị nhái. Điều này khiến cho không ít lãnh đạo doanh nghiệp đau đầu. Nói về lòng trung thành của nhân viên, bà Phạm Thị Lan Anh chia sẻ, thật ra, đối với lãnh đạo doanh nghiệp nào cũng vậy, đều hiểu quy luật của sự phát triển là “chim đủ lông đủ cánh thì chim sẽ bay đi” – nhưng vấn đề là phải thực sự “đủ long, đủ cánh”, chứ không phải là sự nửa vời. Thêm nữa, “bay đi” như thế nào? Ví dụ như A&P Group, luôn muốn tạo điều kiện cho nhân viên của mình phát triển một cách đàng hoàng, giống như cha mẹ cho con cái của mình “ra ở riêng” khi đến tuổi trưởng thành. Minh chứng cho nhận định đó là: Trong giai đoạn mới thành lập, A&P Group là applicator (đơn vị thi công) của tập đoàn Sika. Sau đó, chúng tôi đã chuyển giao toàn bộ công việc ấy cho một nhân viên trong công ty. Cậu nhân viên ấy đã thành lập một công ty riêng (Công ty Xây dựng Nam Dương), hoàn toàn độc lập với A&P Group, nhưng lại vẫn có mối quan hệ mật thiết như một gia đình với A&P Group. Vấn đề chỉ nằm ở chỗ con đường “trưởng thành” mà mỗi người tự lựa chọn mà thôi”.
Đáng tiếc, trong khi chưa có sự phối hợp chặt chẽ giữa tất cả các bên: cơ quan chức năng – doanh nghiệp và người tiêu dùng. Trong đó, mỗi doanh nghiệp cũng cần nâng cao năng lực tự bảo vệ mình bằng chính lòng trung thành của nhân viên.
theo apcorp.com.vn
